Onderzoeksassistent in het domein van de Onderwijsgeschiedenis
(ref. AAP-2025-138)
Laatst aangepast: 03/06/25
Laatst aangepast: 03/06/25
De onderzoekseenheid Educatie, Cultuur en Samenleving onderzoekt opvoeding, onderwijs en vormingswerk als historisch, maatschappelijk en cultureel ingebedde fenomenen en wil daarmee bijdragen aan het uitdenken van educatieve praktijken die het (samen)leven mee vorm kunnen geven. Het onderzoek van de eenheid richt zich op actuele kwesties die, met hun historische wortels, uitdagingen stellen aan de manier waarop mensen vormgeven aan het individuele leven, en het samenleven. Deze maatschappelijke kwesties worden opgevat als publieke en pedagogische vraagstukken die iedereen aanbelangen en die de specificiteit van een educatief antwoord op scherp stellen. In die zin engageert de onderzoekseenheid zich ook om de betekenis van de discipline van de pedagogiek, en die van de figuur van de pedagoog zelf tot voorwerp van onderzoek te maken.
Het Centrum voor Historische Pedagogiek dat onderdeel uitmaakt van de onderzoekseenheid zet specifiek de historische studie van pedagogische concepten, theorieën, en onderwijs- en opvoedingssystemen centraal. Voor de studie van het pedagogische verleden wordt gebruik gemaakt van uiteenlopende methodologieën, theoretische concepten en historische bronnen, waaronder visuele bronnen, mondelinge geschiedenis, geschreven archiefbronnen en gepubliceerd bronnenmateriaal, zoals handboeken en pedagogische tijdschriften. Daarnaast schenkt het Centrum voor Historische Pedagogiek ook expliciet aandacht aan een kritische reflectie over de manieren waarop het (pedagogische) verleden kan ge- en beschreven worden, en over de relevantie van deze ‘historische blik’ tegen het licht van hedendaagse onderwijsdebatten. (Meer informatie: https://ppw.kuleuven.be/ecs; https://ppw.kuleuven.be/ecs/chp/over-chp)
Het Centrum voor Historische Pedagogiek dat onderdeel uitmaakt van de onderzoekseenheid zet specifiek de historische studie van pedagogische concepten, theorieën, en onderwijs- en opvoedingssystemen centraal. Voor de studie van het pedagogische verleden wordt gebruik gemaakt van uiteenlopende methodologieën, theoretische concepten en historische bronnen, waaronder visuele bronnen, mondelinge geschiedenis, geschreven archiefbronnen en gepubliceerd bronnenmateriaal, zoals handboeken en pedagogische tijdschriften. Daarnaast schenkt het Centrum voor Historische Pedagogiek ook expliciet aandacht aan een kritische reflectie over de manieren waarop het (pedagogische) verleden kan ge- en beschreven worden, en over de relevantie van deze ‘historische blik’ tegen het licht van hedendaagse onderwijsdebatten. (Meer informatie: https://ppw.kuleuven.be/ecs; https://ppw.kuleuven.be/ecs/chp/over-chp)
Project
Je maakt als assistent deel uit van het Assisterend Academisch Personeel (AAP) en besteedt ongeveer 60% van je werktijd aan de voorbereiding van een doctoraatsproefschrift in het domein van de Onderwijsgeschiedenis, en 40% aan onderwijs- en dienstverleningstaken.
Onderzoek
De kandidaat zal een doctoraatsproefschrift voorbereiden in het domein van de onderwijsgeschiedenis, onder begeleiding van Prof. dr. Sarah Van Ruyskensvelde. Dit onderzoek zal zich situeren in de zogeheten 'temporal turn'. Dit is een relatief recente onderzoeksbenadering binnen de geesteswetenschappen die aandacht besteedt aan het belang en de rol van tijd en ‘temporaliteit’. In het domein van het historisch(-pedagogisch) onderzoek heeft deze wending vooral benadrukt dat tijd niet enkel ‘lineair’, als een chronologische opeenvolging van gebeurtenissen kan worden opgevat. Binnen de onderwijsgeschiedenis wordt ‘tijd’ als een historisch gesitueerd gegeven in zichzelf bestudeerd. Dat betekent dat dit doctoraatsonderzoek zich zal toeleggen op het bestuderen van de manieren waarop ‘tijd’ in het (onderwijs)verleden werd ervaren, geconstrueerd, gerepresenteerd, en hoe tijd het pedagogische denken en handelen (mee) structureerde en vormgaf.
De kandidaat wordt uitgenodigd om zelf een meer concreet onderzoeksvoorstel uit te werken dat inspeelt op deze temporele dimensie van het schoolse onderwijs in het verleden. Voorbeelden van mogelijke thema’s zijn:
- Over ‘Regimes of Historicity’. Temporele Schema’s in Onderwijsbeleid en -discoursen.
Deze studie kan zich toeleggen op de vraag hoe de relatie tussen verleden, heden en toekomst werd beschreven en geconstrueerd in nationale, en/of internationale onderwijsbeleidsagenda’s. Welke temporele dimensies en concepten, zoals vooruitgang, neergang, versnelling of vertraging, verschijnen in onderwijsdiscoursen en/of -beleidsdocumenten? Werden onderwijsvernieuwingen bijvoorbeeld voorgesteld als een ‘noodzakelijk breuk’ met het verleden, of juist beschreven als een (noodzakelijke) terugkeer naar een ‘ideale onderwijstraditie’ van vroeger? Door beleidsdocumenten, pedagogische tijdschriften en publieke debatten te analyseren beoogt dit onderzoeksproject inzicht te bieden in de manier waarop tijd en ‘temporele evolutie en verandering’ het denken over onderwijs structureren.
- Een ‘History of the Future?’ De Verbeelding van de Toekomst van het Onderwijs in het Verleden.
Over onderwijsvernieuwing en ‘innovatie’ is tegenwoordig veel te doen. Maar hoe stelde men zich in het verleden het ‘onderwijs van de toekomst’ voor? Deze studie analyseert hoe onderwijshervormers, leraren, pedagogen en beleidsmakers doorheen de tijd de toekomst van de school hebben beschreven. Door bronnen zoals de pedagogische tijdschriften, beleidsdocumenten en de populaire pers te bestuderen, beoogt deze studie de temporele dimensie bloot te leggen in de onderliggende verwachtingspatronen (bv. de hopen of ‘angsten’ voor het schoolse onderwijs van de toekomst) die in het verleden aan onderwijshervormingen en -discoursen werden gekoppeld.
- Op het Ritme van de School. Een Historische Ritmeanalyse van de Schoolse Tijd en Organisatie.
Onder meer geïnspireerd op het werk, Rythmanalysis. Space, Time and Everyday Life, van de Franse filosoof en socioloog, Henri Lefebvre, bestudeert dit project hoe temporele ritmes (ritmiek), zoals ze tot uiting komen in schoolse routines, het schoolse onderwijs in het verleden structureerden. Hoe beïnvloedden lesroosters, de schoolbel, seizoenswissels, bijvoorbeeld, de ervaringen van de schoolse tijd en ruimte in het verleden? Deze studie legt zich toe op de wisselwerking tussen ‘formele’ schoolse tijd – die zich onder meer veruitwendigde in het uurrooster, vakantie- en examenregelingen, … – en de beleving van die (schoolse) tijd door de historische actoren die erin betrokken waren. Door een historische studie van een brede waaier aan bronnen, zoals schoolreglementen, dagboeken, lesvoorbereidingen, uurroosters, interviews, … beoogt dit project het belang van de temporele dimensie van de school, als ge- en beleefde ervaring, onder de aandacht te brengen.
De kandidaat kan er voor kiezen om een meer gedetailleerd onderzoeksvoorstel rond één van de bovenstaande thema’s uit te werken, of om een zelfgekozen doctoraatsonderwerp in relatie tot de temporal turn voor te stellen.
Onderwijs en dienstverlening
- Je neemt ondersteunende taken op en verstrekt kwaliteitsvol academisch onderwijs. Je ondersteunt dus verschillende opleidingsonderdelen in verschillende deeldomeinen van de pedagogiek. Deze onderwijsopdracht evolueert in functie van het programma.
- Je levert ook een actieve bijdrage aan onderwijsvernieuwing. Dat betekent dat je tevens bijdraagt aan de ontwikkeling van nieuwe werk- en leervormen en ondersteuning verleent bij de ontwikkeling van leer- en lesmaterialen.
- Je levert een bijdrage aan de begeleiding van studenten die hun bachelorproef en/of masterproef voorbereiden.
Profiel
- Je combineert een interesse in de school en het onderwijs met een passie voor historisch onderzoek.
- Je beschikt over een diploma van Master in de Pedagogische Wetenschappen, Master in de Geschiedenis, of een Masterdiploma uit een aanverwante discipline met sterke cultureel-historische inslag, zoals Master in de Antropologie, Master in de Sociale Wetenschappen,... Laatstejaarsstudenten die hun diploma zullen behalen in september worden eveneens aangemoedigd om te kandideren voor deze functie.
- Je hebt aantoonbaar sterke academische kwaliteiten (zoals academisch schrijven, enige kennis van kwalitatieve onderzoeksmethodes, …).
- Je hebt een goede taalbeheersing van het Nederlands en het Engels (lezen, spreken en schrijven). Je kan onderwijsassistentie in het Nederlands verstrekken, en bent ook bereid dat te doen in het Engels.
- Je beschikt over goede presentatievaardigheden, en bent bereid om presentaties te geven op (inter-)nationale conferenties.
- Je publiceert artikelen in de erkende, nationale en internationale historisch-pedagogische wetenschappelijke tijdschriften.
- Je bent bereid om je onderzoek bekend te maken bij een breder publiek, onder meer door vulgariserende artikelen te schrijven of te communiceren over dit onderzoek via populaire media.
- Je bent bereid om binnen de onderzoekseenheid Educatie, Cultuur en Samenleving, naast onderwijs ook dienstverleningstaken op te nemen (zoals de organisatie van onderzoeksactiviteiten, algemene ondersteuning, …).
- Je zoekt in jouw onderzoeks- en onderwijsopdracht aansluiting bij de bredere onderzoekslijnen van de Onderzoekseenheid Educatie, Cultuur en Samenleving, onder meer door de deelnames aan wekelijkse seminaries en fora, …
Aanbod
Wij bieden een voltijds contract (100%) van twee jaar, twee keer verlengbaar met twee jaar mits positieve evaluatie. Je werkt dus zes jaar aan dit project. Je wordt verloond in barema 43.
Interesse?
Meer informatie is te verkrijgen bij prof. dr. Sarah Van Ruyskensvelde, tel.: +32 16 32 62 87, mail: [email protected] of prof. dr. Maarten Simons, tel.: +32 16 32 59 32, mail: [email protected].
Solliciteren voor deze vacature kan tot en met 17/08/2025 via onze online sollicitatietoepassing
KU Leuven wil een inclusieve, respectvolle en sociaal veilige gemeenschap zijn. Wij omarmen diversiteit tussen individuen en groepen als een meerwaarde. Open dialoog en verschillen in perspectief zijn noodzakelijk in een ambitieuze onderzoeks- en onderwijsomgeving. In ons streven naar gelijke kansen erkennen wij de gevolgen van historische ongelijkheden. Wij aanvaarden geen enkele vorm van discriminatie op basis van, onder meer, geslacht, genderidentiteit en -expressie, seksuele oriëntatie, leeftijd, etnische of nationale afkomst, huidskleur, levensbeschouwelijke overtuiging, neurodivergentie, arbeidshandicap, gezondheid, of socio-economische status. Bij vragen over toegankelijkheid of aangeboden ondersteuning helpen we je graag op dit e-mailadres.
Heb je een vraag over de online sollicitatieprocedure? Raadpleeg onze veelgestelde vragen of stuur een e-mail naar [email protected]
av_timer
Tewerkstellingspercentage: Voltijds
location_city
Locatie: Leuven
timer
Solliciteren tot en met:17/08/2025 23:59 CET
bookmarks
Tags: Pedagogische wetenschappen, Geschiedenis
Report job
